Dünya Parkinson Günü
15 Nisan 2024

Parkinson hastalığı, beyin hücrelerinin dejenerasyonu (işlev kaybı ve hücre ölümü) ile ortaya çıkan nörolojik bir hastalıktır. Bu hastalıkta beyinde dopamin isimli molekülü üreten sinir hücrelerinin (nöron) kaybı söz konusudur ve bunun sonucunda hareketlerin yavaşlaması, titreme, denge kayıpları gibi yakınmalar ortaya çıkmaktadır. Uyku bozuklukları ve kabızlık, titreme ve hareketlerde yavaşlama belirtileri ile hastalık yıllar önce başlamaktadır.

Alzheimer hastalığından sonra en sık görülen nörolojik hastalık olan Parkinson Hastalığı, özellikle ileri yaşlarda ortaya çıkmakta olup 50 yaşından önce başlaması çok nadirdir. Erkeklerde kadınlara göre yaklaşık olarak iki kat daha sık olarak izlenmektedir. “Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı” çalışmasına göre Parkinson sıklığı 15 yaş üstü nüfusumuzda binde 3 iken 65 yaş üzeri sıklık yüzde 2’dir.

  • İstirahat halinde izlenen titreme (tremor)
  • Hareketlerin yavaşlaması (bradikinezi)
  • Pasif eklem hareketlerini zorlaştıran kaslarda sertleşme (rijidite)
  • Ayakta durma dengesinin bozulması (postural instabilite)

Parkinson hastalığının temel belirtileridir. Bununla birlikte, yukarıdaki belirtiler ortaya çıkmadan önce koku alma bozukluğu, REM uyku davranış bozukluğu (geceleri çok canlı rüyalar görüp, etrafındakilere zarar verebilecek vurma gibi bazı hareketler vb.), bağırsak alışkanlığı değişimi, tansiyon değişiklikleri gibi bulgular da izlenebilmektedir.

Parkinson hastalığının tipik bulguları ortaya çıkmaya başladığında; yürürken kolları iki yanda normal şekilde sallamama; elde, bacaklarda veya çenede istirahat döneminde titreme; mimiklerin kaybının izlendiği maske yüz belirtisi; göz kıpma sayısında azalma; öne eğik ve yavaş şekilde yürüme ile küçük adımlarla yürüme, bunlara bağlı sık düşmeler; donup kalmalar; hareketin ve konuşma hızının yavaşlaması; yutma bozuklukları ve kabızlık; cinsel işlev bozukluklar; depresyon, psikoz, hayal görme, halüsinasyon, gündüz uyuklama hali, dürtü kontrol bozukluğu; ciltte yağlanmanın artması (sebore) ve bunama da gözlenebilmektedir.

Parkinson hastalığında tedavi 3 ana başlıkta toplanabilir;

  1. Birinci sırayı ilaç tedavisi almaktadır.
  2. İlaç tedavisinden yeterli faydayı göremeyen hastalarda cerrahi tedavi uygulanabilmektedir.
  3. Parkinson hastalığı tanısı almış her hastada hastanın yakınmalarına göre destek tedavisi de düşünülmelidir.

Aşağıda yer alan semptomlarınız varsa geç kalmadan bir sağlık kuruluşuna başvurun!

  • Yüz ifadesinin değişmesi (sabit bakma, gözleri kırpmama)
  • Yürürken bir kolun savrulmaması
  • Vücut duruşunda bükülme (kambur duruş)
  • Omuzda donma ve ağrı
  • Bir bacağın aksaması veya sürüklenmesi
  • Boyunda veya uzuvlarda uyuşma, karıncalanma, ağrı veya rahatsızlık
  • Seste yumuşama
  • İçten titreme hissi