Halk arasında kemik erimesi olarak bilinen Osteoporoz; düşük kemik kütlesi ve kemik dokusunun bozulması sonucunda kemik kırılganlığında artışla sonuçlanan ilerleyici bir metabolik kemik hastalığıdır. Osteoporoz yaşlılığın doğal sonucu değildir, önlenebilen ve tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Günümüzde 200 milyondan fazla insanın osteoporoz riski altında olduğu tahmin edilmektedir
Risk Faktörleri?
– Ailede birinci derecede akrabada osteporoza bağlı kırık hikayesi olması
– Irk (en düşük kemik kütlesi beyaz ırkta görülür)
– Yaş (Sürekli yenilenen bir doku olan kemikte 30-35 yaşlarına kadar kemik yıkımı ve yapımı arasında denge sağlanır. Bu yaşlardan sonra ise genetik olarak belirlenmiş kemik kaybı başlar)
– Cinsiyet (kadınlarda menopoz ve östrojen salınımındaki azalma ile bu kayıp hızlı bir şekilde kemik kaybı artar)
– Gebelik ve Emzirme (Gebelik ve emzirme döneminde anneden bebeğe kalsiyum geçişi nedeniyle annenin kalsiyum ve D vitamini ihtiyacı artar. Genel olarak bu dönemlerde kemik yoğunluğunda bir azalma olur, ancak doğum ve emzirme süresinin sonunda normale dönmesi beklenir)
Bunların yanı sıra Yetersiz fizisel aktivite, düşük vücut ağırlığı, yaşam boyu düşük kalsiyum ve D vitamini alımı, sigara, aşırı alkol tüketimi, yetersiz beslenme de risk faktörlerindendir. Ayrıca birçok hastalık ve ilaç kullanımı osteoporoza neden olabilir.
Nasıl Belirti Verir?
Osteoporoz hastalarının az bir kısmı sırt ağrısı veya boy kısalması ile başvurabilir. Bununla birlikte çoğunlukla belirti vermediğinden birçok hastada tanı kırık gelişimi ile konmaktadır. Osteoporoza bağlı kırıklar, travmalarla veya bazen travmasız oluşur. Osteoporoza bağlı kırık vücudun herhangi bir yerinde olabilir, fakat en sık görülen yerler omur , kalça ve el bileği kırıklarıdır.
Osteoporozun Önlenmesi ve Tedavisi
Osteoporoz önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Osteoporoz gelişme riskini azaltmak için yapılacak ilk ve en uygun yöntem, sigara içmemek, sağlıklı beslenmek, yeterli kalsiyum ve D vitamini düzeyine sahip olmak ve düzenli fiziksel egzersiz yapmaktır. Düşme riskini azaltacak önlemler alınması da kırık riskini azaltmak için önemlidir.