YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ YENİMAHALLE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

Patoloji testi, kişinin vücut dokularındaki değişiklikleri belirlemek için kullanılan tıbbi yöntemdir. Test, olası sağlık sorunlarının varlığını belirmek veya daha ileri düzeyde araştırma yapma amacıyla gerçekleştirilir. Klinik işlem sayesinde hücresel düzeyde yapı ve işlev değişiklikleri değerlendirilebilir. Laboratuvar ortamında patolog tarafından yapılan test sayesinde aşağıda sıralanan konularda bilgi sahibi olabilmek mümkündür.

Olası Sağlık Risklerini Belirlemek

Hastalık Taraması

Doğru Teşhis Koymak

Durumu veya Tedaviyi Takip Etmek

Hastalık süreçlerini inceleyen bir bilim dalı olan tıbbi patoloji kapsamında yapılan testler, birçok farklı yöntemle gerçekleştirilebilir. Genel olaraksa patoloji testinde takip edilen adımlar şu şekilde sıralanabilir:

1. Doku Örneğinin Alınması: Patoloji testinin ilk aşamasında, hastalığın gelişim gösterdiği bölgeden veya şüpheli bir alandan doku örneği alınır. Örnek doku alımı, doktor tarafından biyopsi yöntemi kullanılarak yapılır.
2. Doku Örneğinin Hazırlanması: Kişiden alınan doku örneği, ikinci adımda patoloji laboratuvarında incelemeye hazırlanır. Örnek, bu süreçte ince kesitler haline getirilerek formalin içinde muhafaza edilir. Böylece doku örneğinin, bozulmasına yol açabilecek dış etkenlerle temasının önüne geçilir.

Patolojik ek inceleme, iki temel nedenden dolayı yapılır. Başta çeşitli kanser türleri olmak üzere bazı hastalıklarda, doktorun önceki test sonuçlarına dayanarak daha fazla bilgi elde etmesi sonucunda ek incelemeye başvurulabilir. Patolojik ek inceleme ayrıca test sonucunu doğrulama amacıyla da gerçekleştirilir. Ek inceleme gerektiren diğer durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• İlk patoloji testi sonucu, belirsiz veya şüpheli olabilir. Böyle bir durumda doktor daha fazla inceleme yaparak tanıyı doğrulamak isteyebilir. Benzer uygulama, sonucu kesinleştirmek için ek bilgiye ihtiyaç duyulması halinde de yapılır.

• Patolojik ek inceleme, tedavi planını belirleme açısından yol gösterici konumdadır. Ekstradan yapılacak testler, daha ayrıntılı sonuçlar elde edilmesine ve hastaya nasıl bir tedavi uygulanacağına dair önemli bilgiler sağlayabilir. Örneğin; kanserli doku örneğine ek inceleme yapılması, tümörün türünü ve agresifliğini belirlemeye yardımcı olabilir. Dolayısıyla hastaya daha etkili tedavi yöntemleri, vakit kaybedilmeden uygulanabilir.

• Bazı durumlarda, hastalığın ilerlemesini izlemek veya hastanın tedaviye nasıl yanıt verdiğini değerlendirmek için patolojik ek incelemeler yapılabilir. Detaylı bilgi edinmek amacıyla yeni patolojik inceleme yapılması, çeşitli kanser türlerinin tedavisinde sıkça başvurulan yöntemler arasında yer alır.

• Tedavi sonrasında komplikasyonların varlığını, hastalığın geri dönüşünü tespit etmek için de patolojik ek incelemeler yapılabilir.

• Ek inceleme son olarak hastalığın nedenlerinin daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla gerçekleştirilir. Bu kapsamda yapılacak ekstra araştırmalar, hastanın durumuna dair net bilgiler edinilebilmesini mümkün kılar.

Test yaptıran kişilerin merak ettikleri konular arasında “Patoloji sonucu ne zaman çıkar?” sorusunu cevabı da yer alır. Patoloji sonuçlarının çıkma süresi, birkaç faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Patoloji testi sonuçlarının çıkma süresini etkilen etkenler şunlardır:

Testin Türü: Patoloji testi kapsamında doku örneğinin incelenmesine yönelik farklı türde yöntemler tercih edilebilir. Hangi test türünün tercih edildiğine bağlı olarak sonuçların çıkış süresi değişebilir.

Laboratuvar Yoğunluğu: Laboratuvarın iş yükü ve yoğunluğu, sonuçların çıkma süresine etki eden bir diğer önemli faktördür.

Doku Örneğinin Durumu: Testin yapılma amacı, kişiden büyük boyutta doku örneğinin alınmasını gerektirebilir. Bu duruma ilaveten inceleme amacıyla alınan doku karmaşık yapıda olabilir. Her iki etken de test sonuçlarının alınmasını geciktirebilir.

Hastalığın Aciliyeti: Bazı hallerde, kişinin durumu acil müdahale gerektirebilir. Bu tür bir senaryo, testin vakit kaybedilmeden yapılmasını ve sonuçlara hızlıca ulaşılmasını zorunlu kılar. Dolayısıyla laboratuvar, acil vakalara yönelik testleri önceliklendirerek sonuçlara olabildiğinde hızlı ulaşılmasını sağlamaya odaklanır.