Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), kuduz hastalığını dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıklarından biri olarak kabul ediyor. Kuduz hastalığı nedeni ile her gün 160 kişi, her 10 dakikada bir 1 kişi ve yüzde 40'ı çocuk olmak üzere yılda 59 bin kişinin hayatını kaybediyor.
Kuduz, evcil ve vahşi hayvanlarda görülen, zoonoz viral bir hastalıktır. Bu viral hastalık, insanlar da dâhil olmak üzere tüm memelilerin merkezi sinir sistemini etkiliyor. Dünyanın en büyük ikinci hayvan sağlığı firması olan ve kendini hayvan sağlığının gelişmesine adayan Boehringer Ingelheim, Dünya Kuduz Hastalığı Günü nedeni ile yazılı bir bilgilendirme yaptı.
Hayvanları Aşılamak Hayat Kurtarır!
28 Eylül Dünya Kuduz Hastalığı Günü, insanların kuduzu önlemek amacıyla birlik olmasına global bir fırsat sunmak adına Kuduzla Mücadele Küresel Birliği-GARC tarafından 2007’de başlatıldı. İlk kuduz aşısını bulan ve kuduz hastalığının önlenmesinin temellerini atan Louis Pasteur’ün ölümü anısına bu tarih seçildi. Dünya Kuduz Hastalığı Günü’nü koordine eden Kuduzla Mücadele Küresel Birliği (GARC) Direktörü Profesör Louis Nel’e göre; “Hayvanları aşılamak hayat kurtarır. Kuduz hastalığının tüm dünyada ortadan kaldırılması mümkündür.”
Bu yılın teması; Kuduz:“Zero by 30”
Bu tema GARC ve partnerleri ile birlikte tüm global kuruluşların (WHO, OIE, FAO), köpeklerden bulaşan kuduza bağlı insan ölümlerinde 2030 yılı itibariyle sıfıra ulaşma hedefini yansıtmaktadır.
Dünyadaki Köpek Popülasyonunun En Az Yüzde 70’inin Aşılanmasıyla İnsanlarda Kuduz Hastalığına Bağlı Ölümler Ortadan Kaldırılabilir!
Kuduz, belirtileri ortaya çıktığında hem hayvanlar hem insanlar için ölümcül bir hastalık.Kuduzla Mücadele Küresel Birliği (The Global Alliance for Rabies Control) kuduzun neden olduğu küresel ekonomik yükün her yıl 8,6 milyar dolar olduğunu tahmin ediyor. Tüm bu tabloya rağmen kuduz hastalığı, doğru aşılama ve bilinçlendirme programları ile tamamen önlenebilir.
Kuduz Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Kuduz virüsü, enfeksiyona maruz kalmış hayvanın tükürüğü ile yakın temas, ısırığı, çiziği ve tahrip olmuş cilt/mukoza zarını yalaması yoluyla hayvanlardan başka hayvanlara veya insanlara bulaşıyor. Köpekler, virüsün en yaygın kaynağı ve tüm insan kuduz ölümlerinin yüzde 95'inden fazlasından sorumlu.
Evcil hayvanlardan veya yaban hayattan enfeksiyon alma riskini düşürmek ve bu ölümcül hastalıktan korunmak için alınabilecek en iyi önlem ise hayvanların aşılanması.
İnsanlarda Kuduzun İlk Bulguları Baş Ağrısı, Ateş, Kaygı Ve Karıncalanma
Hastalığın belirtileri ortaya çıktıktan sonra, hastalık neredeyse hem hayvanlar hem de insanlar için öldürücüdür. Kuduz tanısını klinik gözlemlere dayanarak yapmak zordur ve tanı çoğunlukla güvenilmezdir.
Hayvanlarda en güvenilir kuduz işaretleri şiddetli davranış değişiklikleri ve açıklanamayan ilerleyici felçtir. Hastalık hayvanlarda saldırgan davranış ve felç belirtileri gösterebiliyor.
İnsanlarda kuduzun ilk bulguları baş ağrısı, ateş, kaygı ve karıncalanma veya ısırık bölgesi yakınlarında değişen duyarlılıklar olabiliyor. İnsanların çoğunda aynı zamanda göz bebeklerinin genişlemesi, ses ve ışığa alışılmadık duyarlılık, değişen vücut sıcaklığı, nöbetler, halüsinasyonlar ve hidrofobi (suyla temasta hatta su gördükten sonra spazmlar) görülüyor.
Hem insanlarda hem de hayvanlarda kuduz felçten komaya, daha sonra ölüme neden olur.
Erken Müdahale İle Hastalığı Önleyebilirsiniz
Evcil hayvanınız veya bir kişinin, enfekte olmuş bir hayvana temas ettiği şüpheniz varsa erken müdahale ile hastalığı önleyebilirsiniz. İlk adım derhal yara tedavisi uygulamaktır: Yarayı bol su ve sabunla veya deterjan ile yaklaşık 15 dakika yıkayın. Ardından, yüzde 70 alkol/etanol, tentür veya iyot gibi virüsidal tedavi uygulayın. Yaraya dikiş atmayı mümkün olduğunca geciktirin.
Hemen bir doktora danışılmalıdır ve doktor kuduzun insanlarda gelişmesini önlemek için maruziyet sonrası kullanılacak profilaksi veya önleyici tıbbi tedaviye karar verecektir.
Veteriner hekim de, kuduz hayvanlar için uygun müdahaleyi uygulayacaktır.
Kuduz Hastalığını Önlemek Küresel Bir Toplum Çabası Gerektirir
Evcil hayvan sahipleri ve veteriner hekimler, hayvanların aşılandığından emin olarak kuduza karşı küresel mücadelede kilit rol oynuyor. Kuduz, doğru aşılama ve bilinçlendirme programları ile yüzde yüz önlenebilir.
Kuduzla mücadele etmenin yolları:
• Köpek ve vahşi hayvanların toplu aşılanması yoluyla kaynaktaki enfeksiyonun azaltılması veya ortadan kaldırılması
• İnsanlarla temasta olan evcil hayvanların ve yüksek riske maruz kalan çiftlik hayvanlarının aşılanması
• İnsanlarda aşılama ve anti-kuduz immunoglobulin uygulaması ile kuduzun önlenmesi ve tedavisi
Tüm Dünyada Uygun Aşılama Stratejisi ve Yatırımlar Sayesinde Kuduz Önlenebilir!